Mục tiêu của kinh doanh trước hết là kiếm tiền cho bản thân mình và sau là phụng sự cho xã hội.
Việc kiếm tiền cho bản thân và gia đình là điều chính đáng. Trong phạm vi bài viết này không bàn đến mà tôi muốn tập trung nói về phụng sự xã hội.
Trước hết phụng sự cho xã hội là tạo ra công ăn việc làm, tạo ra thu nhập cho người lao động. Từ đó giúp ổn định xã hội, nâng cao an sinh xã hội. Với phương châm giúp người là giúp mình. Là một ông chủ bạn giúp người lao động thì người lao động cũng sẽ an tâm mà gắn bó lâu dài với doanh nghiệp bạn. Khi doanh nghiệp bạn lớn mang tầm thương hiệu quốc gia thì lúc đó là bạn đang phụng sự cho tổ quốc. Doanh nghiệp bạn đang đem lại lợi ích cho xã hội.
Phụng sự xã hội còn là việc bạn đưa ra thị trường những sản phẩm, những dịch vụ tốt nhất để phụ vụ nhu cầu của người tiêu dùng. Chứ không phải bạn làm sản phẩm “đểu”, dịch vụ “bẩn” bán với giá rẻ rồi bỏ mặc hậu quả cho người tiêu dùng. Chính vì vậy nhà nước mới có Luật Bảo Vệ Người Tiêu Dùng. Có đội ngũ quản lý thị trường để xử lý những sản phẩm “đểu”, dịch vụ “bẩn” của những doanh nghiệp “ma” trên thị trường.
Trong những ngày gần đây liên tiếp Cơ quan công an đã khởi tối và bắt hai (2) Chủ tịch của hai (2) tập đoàn lớn. Trong đó một ông thì bị bắt vì tội “thao túng thị trường chứng khoán” theo điều 211 Bộ luật hình sự. Còn một ông thị bị bắt vì tội ” lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo điều 174 Bộ luật hình sự.
Nhục nhã thay khi vì lợi ích bản thân mà làm hại thị trường, lừa gạt người khác. Họ làm giàu từ đất, chết cũng về với đất mà thôi. Nhưng tiếng xấu thì còn mãi.
Cũng là kiếm tiền nhưng các doanh nhân thế giới người ta đầu tư vào công nghệ, khoa học kỹ thuật, còn ở Việt Nam thì lo tìm mối quan hệ để xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Kiếm tiền từ kinh doanh bất động sản không xấu nhưng nếu làm bất hợp pháp thì đó là những đồng tiền bẩn. Và sau này sẽ còn tội “rửa tiền” nữa, những hệ lụy rất xấu cho xã hội.
Nói về phụng sự xã hội thì ngày xưa có các thương gia như: Bạch Thái Bưởi, Ngô Tử Hạ, Nguyễn Sơn Hà, Trịnh Văn Bô, Đỗ Đình Thiện… Họ giàu có nhưng sẵn sàng vì cộng đồng, vì đất nước. Còn bây giờ nhiều tỉ phú chỉ lo kiếm tiền rồi bao gái, khoe xe, khoe nhà … chưa thấy có đóng góp gì cho xã hội mà ngược lại toàn tìm cách thao túng, lừa gạt xã hội.
Tôi nhớ đến những câu nói và những cuốn sách của ông Vua cà phê. Người ta cứ nói ông ấy điên, những ít nhất ông ấy còn viết sách, còn tinh thần truyền cảm hứng cho giới trẻ. Ông ấy làm giàu từ hạt cafe, chứ không như cái bọn “cạp đất mà ăn”. Tôi không phải là fan của ông vua cafe, nhưng đánh giá khách quan thì con đường làm giàu từ hạt cafe cũng hơn hẳn cái bọn làm giàu từ bất động sản, suốt ngày đi “xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất”. Thu hồi, bồi thường cho người dân với giá thấp, rồi phân lô bán nền với giá cao. Kinh doanh bất động sản mà như thế thì đã là phụng sự xã hội chưa???
Việc bắt hai (2) Chủ tịch là hồi chuông cảnh báo cho những kẻ đang làm giàu bất chính. Dù những kẻ ấy kiếm được nhiều tiền, nhưng rồi cũng có ngày bị chính những đồng tiền bẩn ấy phản tác dụng. Chết cũng về với đất mà thôi. Vì thế hãy làm gì có ý nghĩa cho cuộc đời. Dù là việc nhỏ nhất.
# Lê Đình Lý